(Cadn.com.vn) - Sự chuyển dịch tăng trưởng kinh tế thế giới sang Châu Á là báo hiệu đáng mừng cho các quốc gia trong khu vực, nhưng cũng đặt ra thách thức lớn về năng lượng cho nhu cầu tăng cao của các nền kinh tế.

Các nước có nền kinh tế phát triển mạnh như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc cũng đang lo lắng đi tìm nguồn năng lượng dự trữ cho nền kinh tế đang tăng tốc. Chỉ riêng Trung Quốc cũng ngốn một nguồn năng lượng khổng lồ cho nền kinh tế có sự tăng trưởng trên dưới 10%/năm. Tuần báo Kinh tế Trung Quốc cho biết, hiện nay nước này đang tiến hành quy hoạch công trình dự trữ dầu mỏ chiến lược giai đoạn 3. Các tỉnh và thành phố ở Trung Quốc đang cạnh tranh mạnh mẽ để được chọn làm nơi đặt căn cứ dự trữ dầu mỏ chiến lược. Hy vọng đều có thể trở thành hiện thực đối với các tỉnh và thành phố như Trùng Khánh, Hải Nam và Hà Bắc... Theo tìm hiểu của báo trên, vào năm 2020, sau khi các hạng mục công trình dự trữ dầu mỏ chiến lược giai đoạn 3 hoàn thành, quy mô dự trữ dầu mỏ của Trung Quốc sẽ được nâng lên mức 85 triệu tấn, tương đương lượng dầu mỏ Trung Quốc nhập khẩu ròng trong 90 ngày. Đây cũng là hạn mức tiêu chuẩn về năng lực dự trữ dầu mỏ chiến lược theo quy định của Cơ quan Năng lượng Quốc tế.

Tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu, năng lượng hạt nhân là mục tiêu mà các quốc gia Châu Á đang tập trung hướng tới. Ngày 18-1, tại Hội nghị hàng năm của Hội hạt nhân Ấn Độ về tác động của công nghệ phóng xạ đối với sức khỏe con người và môi trường, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Yukiya Amano đã nhấn mạnh, Châu Á đang nhanh chóng trở thành trung tâm phát triển năng lượng hạt nhân của thế giới. Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc hiện đang là những nước thúc đẩy phát triển năng lượng hạt nhân ở Châu Á và toàn cầu. Trong số 61 lò phản ứng hạt nhân đang được xây dựng trên thế giới, gần 40 lò ở Châu Á. Các quốc gia khác như Malaysia, Indonesia, Việt Nam… cũng đang tích cực triển khai để trong tương lai gần có nhiều nhà máy điện hạt nhân nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng của nền kinh tế.

Nhà máy năng lượng hạt nhân ở Tần Sơn, Chiết Giang, Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Ông Amano khẳng định, khai thác nguồn năng lượng hạt nhân đang tăng nhanh trên thế giới và IAEA dự báo sẽ có thêm 10-25 nước nữa sẽ sử dụng lò phản ứng hạt nhân đầu tiên vào năm 2030. Năng lượng hạt nhân không phải đặc quyền của các nước phát triển mà các nước đang phát triển cũng có quyền và nghĩa vụ bình đẳng như các nước phát triển về phát triển năng lượng hạt nhân và sử dụng năng lượng này vào các mục đích hòa bình, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn cao nhất và bảo vệ nguồn năng lượng này không rơi vào tay các tổ chức khủng bố và tội phạm. Ông Amano nhấn mạnh, nhu cầu rất lớn và rất cấp thiết về đảm bảo tính minh bạch của các dự án năng lượng hạt nhân từ quản lý chất thải hạt nhân đến quản lý nhiên liệu đã qua sử dụng trong chu kỳ nhiên liệu mở. Sử dụng chu kỳ nguồn nhiên liệu uranium và plutonium có độ làm giàu thấp sẽ giảm đáng kể nguy cơ phổ biến hạt nhân và tận dụng được hiệu quả nhiên liệu hạt nhân.

Một thông tin cũng đáng chú ý khác là Tập đoàn Công nghiệp Hạt nhân Trung Quốc cho biết, phải mất 10 năm nữa họ mới có thể tái chế nhiên liệu hạt nhân trên quy mô thương mại. Theo “Trung Quốc Nhật báo”, một viên chức của tập đoàn trên đã nói rõ về tình hình kỹ thuật này tại một cuộc họp báo diễn ra hôm 17-1 rằng, các nhà khoa học Trung Quốc đã biết cách chiết ra và tái sử dụng plutonium và uranium từ các thanh nhiên liệu trong nhà máy điện hạt nhân, nhưng phải mất 10 năm nữa mới có thể làm việc này trên quy mô lớn. Sự thừa nhận này được loan báo hai tuần sau khi Đài truyền hình quốc gia Trung Quốc tuyên bố một sự đột phá khoa học mà họ cho là sẽ bảo đảm nguồn cung ứng nhiên liệu hạt nhân trong 3.000 năm tới.

Hiện mới chỉ có vài nước trên thế giới như Nga, Mỹ… có kỹ thuật tiên tiến để tái chế nhiên liệu hạt nhân, nhưng rất tốn kém vì đòi hỏi công nghệ cao và quy trình rất phức tạp.

Lê Minh Châu